“Huffington Post”: Lidhjet e Ramës me trafikun e drogës

“Huffington Post”

Është një vend për të cilin nuk flasim, por komuniteti i të cilit vazhdon të rritet në Francë. Në vitin 2016, Shqipëria u bë vendi i parë i origjinës së azilkërkuesve në Francë me 7432 kërkesa të regjistruara nga Zyra Franceze për Mbrojtjen e Refugjatëve dhe Personave pa Shtetësi. Kjo është më shumë se për vendet në luftë apo në vendet me konflikte të nxehta të tilla si Siria dhe Afganistani, Sudani apo Iraku. Një shifër që është dyfishuar në një vit, por që ministri i Brendshëm, Gerard Collomb – i cili ndodhet për një vizitë në Tiranë – shpreson ta shohë një rënie. Me rastin e kësaj vizite, Franca dhe Shqipëria u zotuan të forcojnë luftën kundër emigracionit të parregullt. Një marrëveshje u nënshkrua në Tiranë nga ministri i Brendshëm dhe homologu i tij shqiptar Fatmir Xhafaj, për të “luftuar në mënyrë më efikase kundër të gjitha formave të krimit të organizuar”, me dërgimin e oficerëve të policisë dhe shkëmbimin e informacionit. Katër agjentë së shpejti do të vendosen në Francë, Metz dhe Lyon, të cilat përqendrojnë një pjesë të madhe të aplikimit për azil në Shqipëri, si dhe Drejtoria e Xhandarmërisë Kombëtare dhe Drejtoria e Policisë Gjyqësore. Këta punonjës policie do të sjellin në kolegët e tyre francezë “ekspertizën teknike” dhe “mbështetjen operacionale” nëpërmjet një “pajtimi të informacionit” në këto kanale të dyshuara për organizimin e emigracionit të parregullt.

Rritja e numrit të azilkërkuesve shqiptarë

Vizita e Gérard Collomb në Shqipëri vjen tre muaj pas prezantimit në Francë të një plani veprimi nga ministri i Jashtëm shqiptar, i cili do të “përforcojë, në kufijtë e Shqipërisë, kontrollet e nisjeve në Francë dhe vendeve të tjera të BE-së, dhe lufta kundër emigrimit të të miturve të pashoqëruar, si dhe kundër mashtrimit dokumentar”. Detajet e këtij plani – që nuk përcaktojnë objektiva sasiorë – nuk janë komunikuar. Por vizita në terren e Gérard Collomb duhet të bëjë të mundur hartimin e një bilanci. Franca, dhe më gjerësisht Bashkimi Europian, shihen si El Dorado në Shqipëri, një vend prej 3 milion banorësh, ku dukuria e emigrimit është rritur ndjeshëm që nga viti 2010. Sipas shifrave zyrtare, 17,095 shqiptarë kanë bërë një kërkesë për azil brenda zonës Shengen në nëntë muajt e parë të vitit. Gjermania është gjithashtu e njohur, me 4750 kërkesa, por Berlini e ka frenuar këtë fenomen. Ndryshe ndodh në Francë, ku trendi pritet të rritet sipas asaj që ministri i Brendshëm raportoi në fund të tetorit mbi një rritje “absolutisht eksponenciale”, duke deklaruar se “në gjysmën e parë, ne jemi në 4200” kërkesa nga shtetasit shqiptarë.

Bastet e Francës mbi kthimet e azilkërkuesve

Për të shpjeguar këtë fenomen, zëvendësministrja e Brendshme, Rovena Voda, evokon një “legjislacion më fleksibël” në Francë, koha për të shqyrtuar aplikimet “nga gjashtë në nëntë muaj” ndryshe nga sa ndodh në Gjermani: “Kjo i motivon njerëzit, me shpresën e qëndrimit, të gjejnë një punë”. Të rinjtë – përfshirë të miturit – përbëjnë pjesën më të madhe të këtij emigracioni, të shtyrë nga prindërit e tyre ose pa dijeninë e tyre. Për të përballuar këtë emigracion masiv, Franca ka katërfishuar këtë vit numrin e azilkërkuesve të kthyer në Shqipëri, një procedurë ende e kritikuar nga OJQ-të, të cilat dënojnë dëbimet. Në mes të 1 janarit dhe 22 nëntor 2017, 1329 qytetarë shqiptarë pranuan pagesat e propozuara prej 300 euro për t’u kthyer në shtëpi dhe se “ne do të tejkalojmë kthimin e mbi 1.500 azilkërkuesve shqiptarë në vitin 2017”, i tha ai “AFP”, Didier Leschi, drejtori Gjeneral i Zyrës Franceze për Imigracionin dhe Integrimin (Ofii). Kjo e dhënë përfaqëson një katërfishim të shifrave në krahasim me vitin 2016, vit në të cilin ishin regjistruar vetëm 362 kthime të asistuara. Por, përderisa këto masa mund të kufizojnë imigracionin shqiptar në tokën franceze, ato nuk adresojnë shkaqet e emigrimit masiv. “Varfëria, papunësia, korrupsioni dhe favorizimit të miqve shtyjnë të rinjtë shqiptarë për të gjetur një të ardhme më të mirë diku tjetër”, thotë përfaqësuesi i Parlamentit shqiptar, Vangjel Dule. Vështirësitë që shpjegojnë gjithashtu se pse fillimi i procesit të pranimit të Shqipërisë në BE është i bllokuar.

Korrupsioni, narko-shteti dhe diskriminimi

Shqipëria ka hedhur sytë drejt BE-së për më shumë se një dekadë. Në vitin 2006, vendi nënshkruan Marrëveshjen e Stabilizm- Asociimit me BE-në, hapi i parë drejt një aplikimi për marrjen e kandidaturës për t’u anëtarësuar në BE. Deri në qershor të vitit 2014, Shqipëria zyrtarisht u bë kandidate pas tre përpjekjeve të pasuksesshme. Edhe këtu, asgjë nuk fitohet. Kryeministri socialist Edi Rama flet për “fillimin e një sfide të madhe”. Zgjedhjet parlamentare të qershorit 2017 konfirmuan fitoren e partisë së Edi Rama, e cila fitoi një shumicë të madhe në Parlament. Por problemi i narkotikëve ka dobësuar kohët e fundit pozicionin e saj. Në nëntor, një i njeri i afërt i Edi Ramës, i cili deri në pranverën e vitit 2017 mbajti postin e ministrit të Brendshëm, u implikua në trafikimin ndërkombëtar të kanabisit. Opozita e kapi menjëherë çështjen dhe e denoncoi si “një trafikant droge të qeverisë që duhet të bjerë dhe t’i japë rrugë një qeverie antimafias”. Partia Socialiste e ka shndërruar Shqipërinë në “Kolumbinë e Evropës”. Vendi prej vitesh ka qenë eksportuesi më i madh i kanabisit në BE, përfshirë Italinë, sipas raporteve të njëpasnjëshme nga Europol. Kjo tregti do të përfaqësonte një të tretën e vlerës së Produktit të Brendshëm Bruto të Shqipërisë ose më shumë, sipas burimeve diplomatike perëndimore. Në raportin e fundit të progresit, Brukseli beson se autoritetet “dështuan në identifikimin e grupeve kriminale”. Në nëntor, qeveria shqiptare paraqiti një plan “kundër krimit të organizuar dhe në veçanti, kundër lidhjeve midis krimit dhe zyrtarëve të lartë ose udhëheqësve të shtetit”. Por kryeministri gjithashtu beson se është trafiku “një problem evropian” dhe ka kërkuar ndihmë nga bashkësia ndërkombëtare. Përveç trafikimit të narkotikëve, raporti i Këshillit Evropian thekson diskriminimin kundër pakicave që jetojnë në Shqipëri dhe korrupsionin në fushën e drejtësisë. Ndonëse është bërë progres në këto fusha. Në vitin 2015, një raport i Komisionit Evropian kundër Racizmit dhe Intolerancës (ECRI) theksoi përparimin që nga viti 2009, duke përfshirë krijimin e një plani veprimi për përfshirjen e romëve (paketa e dytë më e madhe në vend) dhe një plan kundër diskriminimit kundër njerëzve LGBT. Raporti i vitit 2017 i Amnesty International gjithashtu thekson përparimin në luftën kundër korrupsionit gjyqësor, falë një reforme gjyqësore të miratuar në korrik nga Parlamenti. Të gjitha nuk janë fituar ende. Në frontin ekonomik, Shqipëria mbetet një nga vendet më të varfëra në kontinentin evropian me një GDP prej rreth 4000 euro në vit për frymë (për krahasim, ajo e Francës ishte 31.800 euro në vitin 2016). Por formalizimi i saj si kandidat për Bashkimin Evropian i ka dhënë disa përparësi: për periudhën 2014-2020, Shqipëria do të përfitojë nga gati 650 milionë euro për të mbështetur reformat e saj, si dhe për të zhvilluar bujqësinë e saj, luftën kundër papunësisë dhe shfaqjen e politikave sociale. Një investim që duket se ka pasur efekte, me një rritje prej 2.5% në vitin 2015. Federica Mogherini, shefja e diplomacisë evropiane, vlerësohet gjithashtu në nëntor 2018 që do të sigurojë “një mundësi unike për të bërë përparim të vërtetë në rrugën drejt integrimit në BE” të vendeve të Ballkanit, përfshirë edhe Shqipërinë. Hapi i ardhshëm do të zhvillohet në shkurt të vitit 2018, kur Komisioni Evropian do të shqyrtojë ecurinë e fundit të vendeve të Ballkanit.